Ο όρος «Feminicides/ Γυναικοκτονίες» γίνεται όλο και πιο γνωστός στις μέρες μας, αφού ανάμεσα στις δυσάρεστες καθημερινές ειδήσεις που μας βομβαρδίζουν κυριολεκτικά, κυριαρχούν όχι μόνο πόλεμοι, αιματοχυσίες, σεισμοί, λιμοί και καταποντισμοί, αλλά και φρικιαστικές δολοφονίες γυναικών από άνδρες. Δολοφονίες, λόγω του φύλου των θυμάτων και εμμενουσών πατριαρχικών στερεοτύπων που κυριαρχούν στο μυαλό του θύτη. Ενός θύτη, που μπορεί να είναι ο γιος, ο πατέρας, ο ερωτικός σύντροφος, ο σύζυγος, ο θείος, ο γνωστός, ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας που διατηρεί οικεία σχέση με το θύμα.
Ο όρος, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1801 για να περιγράψει το φόνο μίας γυναίκας. Συμπεριλήφθηκε ως ορισμός στο νομικό λεξικό Wharton Law Lexicon, το 1848. Χρόνια αργότερα (1976), χρησιμοποιήθηκε σε δημοσίευμα της φεμινίστριας και ακτιβίστριας κοινωνιολόγου Diana Russell στο «Crimes Against Women Tribunal». Άργησε πολύ να χρησιμοποιηθεί ως ορισμός στην ελληνική γλώσσα, ίσως λόγω της μειωμένης σημασίας που προσδιδόταν αρχικά στον φόνο μιας γυναίκας ή στα θέματα έμφυλων ανισοτήτων και διακρίσεων που συνιστούν βασικά αίτια γυναικοκτονιών.
Ωστόσο με την πάροδο των χρόνων, την εντεινόμενη διαφώτιση και ευαισθητοποίηση για τη βία και τις ανθρωποκτονίες κατά των γυναικών από πρόθεση λόγω φύλου, δεν μπορεί πλέον να αγνοείται. ΟΙ γυναικτοκτονίες συνιστούν τη μεγαλύτερη μορφή βίας, αφού δεν περιορίζονται σε λεκτικές παρενοχλήσεις, συναισθηματική, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, αλλά επιδιώκουν την εξόντωση του θύματος. Τα θύματα είναι στην πλειοψηφία τους ευάλωτες γυναίκες, που συνήθως σιωπούν, υποφέρουν μόνες κακοποιητική συμπεριφορά, απειλές, εκφοβισμούς και δεν τολμούν να καταγγείλουν τον θύτη.
Είχα την ευχέρεια ως πρώην βουλευτής, μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης να συμμετάσχω ενεργά στην καινοτόμο πανευρωπαϊκή εκστρατεία κατά της βίας κατά των γυναικών, με σύνθημα «Γυναίκα, σπάσε τη σιωπή σου» (2006) και αργότερα ως Ευρωβουλευτής στην τιτάνια προσπάθεια της επιτροπής ισότητας του Ευρωκοινοβουλίου να αφυπνίσει και να ευαισθητοποιήσει για τις γυναικοκτονίες. Υπήρξα μάλιστα, η συγγραφέας της πρώτης σχετικής έκθεσης με τίτλο Feminicides του Ευρωκοινοβουλίου. Θλίβομαι πραγματικά, γιατί παρά την σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις εθνικές νομοθεσίες των χωρών μελών της ΕΕ και παρά τη χειραφέτηση των γυναικών, ακόμη και σήμερα στην πλειοψηφία τους οι γυναίκες-θύματα ανέχονται τη βάναυση συμπεριφορά, υποφέρουν τραγικά μόνες και δεν σπάζουν τη σιωπή τους, με τραγικά αποτελέσματα.
Τα παραδείγματα πολλά στον ελλαδικό και κυπριακό χώρο αλλά και σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Γυναικοκτονίες που σοκάρουν την κοινή γνώμη, προστίθενται καθημερινά στη μακρά λίστα περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας.
Γυναίκες δολοφονημένες, στραγγαλισμένες, μαχαιρωμένες, βιασμένες και εγκαταλειμμένες σε χαράδρες και κρυψώνες, από χέρι συζύγου, πρώην ή νυν συντρόφου, ή κάθε ανώμαλου δράστη με ψυχολογικά προβλήματα και σύνδρομα. Γιαγιάδες, δολοφονημένες από εγγονούς. Μάνες από γιούς, ή από εν διαστάσει συζύγους ή ζηλότυπους συντρόφους. Δράστες που θεωρούν τη γυναίκα ως ατομική ιδιοκτησία και λάφυρο, για να ικανοποιήσουν ζωώδη ένστικτα και πατριαρχικά στερεότυπα, σύνδρομα «μαγκιάς» για το αντρικό φύλο.
Η Μαρία, η Ελένη, η Αλίσια, η Μαίρη Ρόουζ ή η Αριάν… που μπήκαν στη θλιβερή λίστα των θυμάτων από γυναικοκτονίες δεν είναι απλά στατιστικά νούμερα ή σοκαριστικοί τίτλοι ειδήσεων για αύξηση της τηλεθέασης ή ακροαματικότητας. Είναι έμπρακτη απόδειξη πως η μηδενική ανοχή στη βία κατά των γυναικών, παραμένει ανεκπλήρωτος στόχος. Έχουμε μακρύ δρόμο να διανύσουμε ώσπου να μπορέσουμε ως άτομα, ως κοινωνία και ως πολιτεία να πετύχουμε την πλήρη πρόληψη και καταστολή του φαινομένου.
Απαιτούνται πιο αποτελεσματικές πολιτικές. Πλήρης ανάληψη της κοινωνικής ευθύνης από εμπλεκόμενους φορείς. Διαρκής επιμόρφωση του κοινωνικού συνόλου σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Χρειάζεται να εξαλείψουμε νοοτροπίες μισογυνισμού και πατριαρχικά στερεότυπα που εκτρέφουν την έμφυλη βία. Χρειάζονται να γίνουν πολλά, ώσπου η κάθε γυναίκα θύμα να νοιώσει δυνατή ώστε να σπάσει τη σιωπή της, γιατί θα έχει μαζί και δίπλα της την ίδια την κοινωνία συντεταγμένη. Μια κοινωνία που θα έχει μάθει επιτέλους, να αντιμετωπίζει ισότιμα άνδρες και γυναίκες, χωρίς ταμπού, χωρίς προκαταλήψεις και στερεότυπα, χωρίς αναχρονισμούς. Ουτοπία ίσως? ΟΧΙ βέβαια! Ας ξεκινήσουμε την πλήρη αναδιαμόρφωση των νοοτροπιών μας με κατάλληλη παιδεία, ξεκινώντας από το ίδιο μας το σπίτι, τη γειτονιά, τον εαυτό μας. ΜΠΟΡΟΥΜΕ!